GLOBAL EMTIA FIYATLARI DENGELENEREK ENFLASYONUN DUSMESI BEKLENTILERINE ZARAR VERIYOR - DUNYA BANKASI DUNYA BANKASI`NIN `EMTIA PIYASALARI GORUNUMU` RAPORUNA GORE, GLOBAL EMTIA FIYATLARI GECEN YIL GENEL ENFLASYONUN DUSMESINDE BELIRLEYICI BIR ROL OYNAYAN SERT BIR INISIN ARDINDAN DENGELENIYOR VE BU DA MERKEZ BANKALARININ FAIZ ORANLARINI HIZLA DUSURMESINI ZORLASTIRABILIR. RAPOR AYRICA ORTA DOGU`DA PATLAK VEREBILECEK BUYUK BIR CATISMANIN SON IKI YILDA ENFLASYONDA YASANAN DUSUSU DURDURABILECEGINI ORTAYA KOYUYOR. 2022 ORTASI ILE 2023 ORTASI ARASINDA GLOBAL EMTIA FIYATLARI YAKLASIK %40 ORANINDA DUSTU. BU DURUM, 2022 VE 2023 YILLARI ARASINDA GLOBAL ENFLASYONDA GORULEN YAKLASIK 2 PUANLIK DUSUSUN BUYUK BIR KISMININ GERCEKLESMESINE YARDIMCI OLDU. ANCAK 2023 ORTASINDAN BU YANA DUNYA BANKASI`NIN EMTIA FIYATLARI ENDEKSI ESASEN DEGISMEDI. JEOPOLITIK GERILIMLERIN DAHA FAZLA ALEVLENMEYECEGI VARSAYIMIYLA, BANKA`NIN TAHMINLERINE GORE GLOBAL EMTIA FIYATLARINDA 2024 YILINDA %3, 2025 YILINDA ISE %4`LUK BIR DUSUS YASANACAK. BU HIZ, COGU ULKEDE MERKEZ BANKASI HEDEFLERININ UZERINDE SEYREDEN ENFLASYONU BASTIRMASI ICIN COK AZ ETKI YAPACAK. EMTIA FIYATLARINI ISE, COVID-19 SALGININDAN ONCEKI BES YILDA ORTALAMA OLARAK OLDUGUNDAN YAKLASIK %38 DAHA YUKSEK TUTACAK. DUNYA BANKASI GRUBU BAS EKONOMISTI VE KIDEMLI BASKAN YARDIMCISI INDERMIT GILL, `GLOBAL ENFLASYON YENILMEZLIGINI SURDURUYOR. DEZENFLASYON ICIN KILIT BIR GUC OLAN DUSEN EMTIA FIYATLARI BIR DUVARA CARPTI. BU DA FAIZ ORANLARININ BU YIL VE ONUMUZDEKI YIL SU ANDA BEKLENENDEN DAHA YUKSEK KALABILECEGI ANLAMINA GELIYOR. DUNYA HASSAS BIR DONEMDEN GECIYOR: BUYUK BIR ENERJI SOKU, SON IKI YILDA ENFLASYONUN DUSURULMESINDE KAYDEDILEN ILERLEMENIN BUYUK BIR KISMINI BALTALAYABILIR` DEDI. SON IKI YILDIR SUREGELEN YUKSEK JEOPOLITIK GERILIMLER, GLOBAL BUYUME YAVASLARKEN BILE PETROL VE DIGER BIRCOK KRITIK EMTIANIN FIYATINI DESTEKLEDI. ORNEGIN, BRENT HAM PETROLUNUN VARIL FIYATI BU AYIN BASLARINDA 91 DOLARA YUKSELDI - 2015-2019 ORTALAMASININ NEREDEYSE 34 DOLAR UZERINDE-. BANKA`NIN TAHMINLERINE GORE BRENT PETROLUN VARIL FIYATI 2024`TE ORTALAMA 84 DOLAR OLACAK, 2025`TE ISE CATISMAYLA BAGLANTILI ARZ KESINTILERI YASANMAYACAGI VARSAYIMIYLA ORTALAMA 79 DOLARA GERILEYECEK. ANCAK ORTA DOGU`DAKI CATISMALARIN DAHA DA TIRMANMASI HALINDE, PETROL ARZINDAKI KESINTILER GLOBAL ENFLASYONU ARTIRABILIR. CATISMAYLA ILGILI ILIMLI BIR ARZ KESINTISI, BU YIL ORTALAMA BRENT FIYATINI VARIL BASINA 92 DOLARA YUKSELTEBILIR. DAHA CIDDI BIR KESINTI ISE PETROL FIYATLARININ VARIL BASINA 100 DOLARI ASMASINA YOL ACARAK 2024 YILINDA GLOBAL ENFLASYONU YAKLASIK BIR PUAN ARTIRABILIR. DUNYA BANKASI GRUBU BAS EKONOMIST YARDIMCISI VE BEKLENTILER GRUBU DIREKTORU AYHAN KOSE, `GLOBAL BUYUME ILE EMTIA FIYATLARI ARASINDA CARPICI BIR AYRISMA ORTAYA CIKIYOR: NISPETEN DAHA ZAYIF GLOBAL BUYUMEYE RAGMEN, EMTIA FIYATLARI 2024-25 YILLARINDA BUYUK OLASILIKLA COVID-19 SALGININDAN ONCEKI BES YILA GORE DAHA YUKSEK KALACAK. BU AYRISMANIN ARDINDAKI KRITIK FAKTORLERDEN BIRI, BASLICA EMTIA FIYATLARI UZERINDEKI YUKARI YONLU BASKIYI SURDUREN VE KESKIN FIYAT HAREKETLERI RISKLERINI KORUKLEYEN ARTAN JEOPOLITIK GERILIMLERLE ILGILI. MERKEZ BANKALARI, JEOPOLITIK GERGINLIKLERIN ARTTIGI BIR ORTAMDA EMTIA FIYATLARINDAKI ARTISLARIN ENFLASYONIST ETKILERI KONUSUNDA TETIKTE OLMALIDIR` DEDI. `GUVENLI LIMAN` ARAYISINDAKI YATIRIMCILAR ICIN POPULER BIR TERCIH OLAN ALTININ ORTALAMA FIYATININ 2024 YILINDA REKOR KIRMASI, 2025 YILINDA ISE BIR MIKTAR GERILEMESI BEKLENIYOR. BIRCOK GELISMEKTE OLAN ULKE MERKEZ BANKASINDAN GELEN GUCLU TALEBIN VE ARTAN JEOPOLITIK ZORLUKLARIN 2024 YILI BOYUNCA ALTIN FIYATLARINI DESTEKLEMESI BEKLENIYOR. RAPORA GORE, ORTA DOGU`DAKI CATISMALARIN TIRMANMASI DOGAL GAZ, GUBRE VE GIDA FIYATLARINI DA ARTIRABILIR. BOLGE ONEMLI BIR GAZ TEDARIKCISI KONUMUNDA - KURESEL SIVILASTIRILMIS DOGAL GAZ (LNG) TICARETININ %20`SI HURMUZ BOGAZI`NDAN GECIYOR. LNG ARZININ KESILMESI HALINDE GUBRE FIYATLARI DA ONEMLI OLCUDE ARTACAK VE MUHTEMELEN GIDA FIYATLARI DA YUKSELECEK. ANCAK BANKA`NIN TEMEL TAHMINI, GENEL GIDA FIYATLARININ 2024 YILINDA %6 VE 2025 YILINDA %4 OLMAK UZERE BIR MIKTAR DUSECEGI YONUNDE. GUBRE FIYATLARININ ISE 2024 YILINDA %22, 2025 YILINDA ISE %6 ORANINDA DUSMESI BEKLENIYOR. YESIL TEKNOLOJILERE YAPILAN YATIRIMLARIN HIZLANMASI, GLOBAL TEMIZ ENERJI GECISI ICIN KRITIK ONEME SAHIP KILIT METALLERIN FIYATLARINI ARTIRDI. ELEKTRIK SEBEKESI ALTYAPISI VE ELEKTRIKLI ARACLAR ICIN GEREKLI OLAN BAKIR FIYATLARI BU AY SON IKI YILIN EN YUKSEK SEVIYESINE CIKTI. FIYATLARIN 2025 YILINDA ISTIKRAR KAZANMADAN ONCE 2024 YILINDA %5 ARTMASI BEKLENIYOR. ALUMINYUM FIYATLARININ 2024`TE %2, 2025`TE ISE %4 ARTACAGI TAHMIN EDILIYOR BU ARTIS OZELLIKLE ELEKTRIKLI ARACLARIN, GUNES PANELLERININ VE DIGER YENILENEBILIR ENERJI KAYNAKLARININ URETIMIYLE DESTEKLENECEK. 25.04.2024 14:00:00