HPE TARAFINDAN URETILEN DOGRUDAN SIVI SOGUTMALI SUPER BILGISAYARLAR, DUNYANIN EN HIZLI VE EN TASARRUFLU SISTEMLERI LISTESININ BASINDA YER ALDI - BASIN ACIKLAMASI KURULUSTAN YAPILAN BASIN ACIKLAMASI ASAGIDA BULUNUYOR: HEWLETT PACKARD ENTERPRISE (HPE), ARASTIRMA KURUMLARININ VE BUYUK KURUMSAL SIRKETLERIN DAHA BUYUK IS YUKLERININ USTESINDEN GELMESINI SAGLAYARAK KESIF VE INOVASYONU HIZLANDIRAN, DUNYANIN EN HIZLI VE ENERJI VERIMLILIGI EN YUKSEK SUPER BILGISAYAR SISTEMLERINI INSA EDEREK SEKTORDEKI LIDERLIGINI SURDURUYOR. ULUSAL NUKLEER GUVENLIK IDARESI (NNSA) VE LAWRENCE LIVERMORE ULUSAL LABORATUVARI (LLNL) ICIN AMD ILE BIRLIKTE INSA EDILEN EL CAPITAN, TOP500 KASIM 2024 EDISYONUNDA 1.742 EXAFLOP`A ULASARAK DUNYANIN EN GUCLU SUPER BILGISAYARI OLDU. EL CAPITAN, IKINCI SIRADA YER ALAN OAK RIDGE ULUSAL LABORATUVARI`NDAKI (ORNL) FRONTIER VE UCUNCU SIRADA YER ALAN ARGONNE ULUSAL LABORATUVARI`NDAKI (ANL) AURORA OLMAK UZERE DIGER IKI HPE YAPIMI SUPER BILGISAYAR ILE BIRLIKTE DUNYANIN DOGRULANMIS UC EXASCALE SISTEMI ARASINA KATILDI. HPE BU TARIHI DONUM NOKTASINI YUKSEK PERFORMANSLI BILGI ISLEM (HPC), ARASTIRMA, KESIF, AKADEMIK CALISMALAR VE URETIM ALANLARINDAKI EN PARLAK BEYINLERIN BILGI PAYLASMAK, SUPER BILGI ISLEM VE BILIMSEL INOVASYONDA ILERLEME KAYDETMEK ICIN BIR ARAYA GELDIGI ATLANTA`DAKI SC24`TE PAYLASTI. HPE TARAFINDAN URETILEN SUPER BILGISAYARLAR, DUNYANIN EN HIZLI SISTEMLERINI ICEREN TOP500 LISTESINDE 5,75 EXAFLOP`TAN FAZLA GUC ORTAYA KOYARAK TOPLU PERFORMANS PAYINDA 1 NUMARADA YER ALIYOR. ILK 10 SUPER BILGISAYARIN YEDISI, HPE`NIN ENDUSTRININ ILK %100 FANSIZ DOGRUDAN SIVI SOGUTMA SISTEMI MIMARISINE DAYANAN LIDER SINIF HPE CRAY SUPERCOMPUTING EX SISTEMLERINDE CALISIYOR. EL CAPITAN, YALNIZCA EXASCALE BILGI ISLEM KULLANILARAK ULASILABILEN ZORLU SORUNLARI COZMEK ICIN YUKSEK DOGRULUKTA MODELLEME VE SIMULASYON KULLANARAK ABD`NIN ULUSAL GUVENLIKTEKI REKABET USTUNLUGUNU KORUMASINA YARDIMCI OLMAK ICIN TASARLANDI. AYRICA NUKLEER BILIM, MALZEME KESFI VE FUZYON ENERJISI GIBI ALANLARDA BILIMSEL ARASTIRMALARI DESTEKLEMEK ICIN ULKENIN YAPAY ZEKAYA (AI) YAPTIGI YATIRIMI DA ILERLETECEK. EL CAPITAN`IN BASARILARI HAKKINDA DAHA FAZLA BILGIYE BURADAN ULASABILIRSINIZ. 1.353 EXAFLOP ILE EN HIZLI IKINCI SUPER BILGISAYAR OLAN FRONTIER, 2022 YILINDA EXASCALE BARIYERINI ASAN DUNYADAKI ILK SISTEM OLMUSTU. ORNL VE AMD IS BIRLIGIYLE INSA EDILEN FRONTIER, DUNYA CAPINDA YAPAY ZEKA DESTEKLI SUPER BILGISAYARLARIN MODERN CAGINI BASLATTI. FRONTIER`I KULLANAN ARASTIRMACILAR KANSER ARASTIRMALARI, ILAC KESFI, NUKLEER FUZYON, EGZOTIK MALZEME BILIMI, SUPER VERIMLI MOTOR TASARIMI VE SUPERNOVALAR GIBI CESITLI KONULARDA ILERLEME KAYDETMEK ICIN YAPAY ZEKADAN YARARLANIYOR. 3 NUMARADA INTEL VE HPE TARAFINDAN ORTAKLASA INSA EDILEN, UCAK TASARIMI, KANSER TEDAVISI VE SURDURULEBILIR ENERJI KONULARINDA VERI YOGUN ARASTIRMALARI DESTEKLEMEK ICIN YAPAY ZEKA TEKNOLOJILERINDEN YARARLANAN AURORA YER ALIYOR. AURORA ERKEN BILIM PROGRAMINDAKI ARASTIRMACILAR, BEYINDEKI NORON BAGLANTILARININ 3D HARITASINI CIKARARAK CONNECTOMICS ALANINDA ONEMLI ADIMLAR ATIYOR. AYRICA ASILARDA VEYA MALZEME BILIMINDE KULLANILABILECEK YENI PROTEIN DIZILERININ TASARIMINI HIZLANDIRMAK ICIN BIR BILGI ISLEM CERCEVESI GELISTIREN CALISMALARIYLA GORDON BELL ODULU`NE ADAY GOSTERILDI. HPE`NIN SUPER BILGISAYARLARDAKI LIDERLIGI, BOLGENIN EN GUCLU UC YAPAY ZEKA OZELLIKLI SISTEMINE GUC VEREN HPE CRAY SUPERCOMPUTING EX ILE AVRUPA`YA DA UZANDI. ENI`NIN HPC6`SI TOP500`DE ILK KEZ 5. SIRADA YER ALARAK DUNYANIN EN GUCLU KURUMSAL SUPER BILGISAYARI OLDU. DUNYANIN EN BUYUK ENERJI SAGLAYICILARINDAN BIRI OLAN ENI ICIN HPE TARAFINDAN INSA EDILEN HPC6, ENERJI DONUSUMUYLE ILGILI KESIF VE MUHENDISLIGI DESTEKLEMEK ICIN KULLANILIYOR. ENI`NIN ITALYA`DAKI YESIL VERI MERKEZINDE BULUNAN HPC6, SIRKETIN ENERJI KAYNAKLARINI INCELEMEK ICIN YAPAY ZEKA, MODELLEME VE SIMULASYONDAN FAYDALANMAYA YONELIK UZUN VADELI KARARLILIGININ EN SON ORNEGINI SIMGELIYOR. ISVICRE ULUSAL SUPER BILGISAYAR MERKEZINDEKI (CSCS) ALPS SUPER BILGISAYARI 434,9 PETAFLOPLUK PERFORMANSIYLA 7. SIRADA YER ALDI. ARASTIRMACILAR, IKLIM VE HAVA DURUMU, ASTROFIZIK, AKISKANLAR DINAMIGI, YASAM BILIMLERI, KUANTUM KIMYASI VE PARCACIK FIZIGI ALANLARINDAKI CALISMALARI DESTEKLEMEK ICIN ALPS`IN YAPAY ZEKA YETENEKLERINDEN YARARLANIYOR. EUROHPC JU ICIN INSA EDILEN VE CSC - IT CENTER FOR SCIENCE`DA LUMI KONSORSIYUMU TARAFINDAN BARINDIRILAN FINLANDIYA`DAKI LUMI SUPER BILGISAYARI TOP500 LISTESINDE 8. SIRADA YER ALDI. BIR PAN-AVRUPA SUPER BILGISAYARI OLAN LUMI, AVRUPA KOMISYONU`NUN IKLIM DEGISIKLIGI HAKKINDA KARAR VERME SURECINI BILGILENDIRMEK ICIN DUNYA SISTEMININ YUKSEK DOGRULUKTA DIJITAL BIR KOPYASINI GELISTIRME GIRISIMI OLAN DESTINATION EARTH ICIN, IKLIM VE ASIRI HAVA SIMULASYONLARINI CALISTIRAN EUROHPC SISTEMLERINDEN BIRI. AYRICA LLNL ICIN INSA EDILEN EL CAPITAN`A ESLIK EDEN BIR SISTEM OLAN TUOLUMNE, 208,1 PETAFLOP PERFORMANSLA 10. SIRADA YER ALDI. SINIFLANDIRILMAMIS BIR SISTEM OLAN TUOLUMNE, ACIK BILIME ADANACAK VE IKLIM MODELLEME, HESAPLAMALI ILAC KESFI, DEPREM MODELLEME VE GELISMIS URETIM ALANLARINDA ILERLEMELER KAYDETMEK UZERE ARASTIRMACILARIN KULLANIMINA SUNULACAK. HPE`NIN %100 FANSIZ, DOGRUDAN SIVI SOGUTMALI COZUMLERI, GEZEGENDEKI EN ENERJI VERIMLI SUPER BILGISAYARLARI ARASINDA YER ALIYOR SUPERBILGISAYARLAR HEM HASSASIYET HEM DE HIZ ICIN TASARLANIYOR. BU YONLERIYLE YENI ILACLAR KESFETMEYE CALISAN BILIM INSANLARI VEYA DUNYANIN IKLIM VEYA UZAY ANLAYISINI GELECEGE TASIYAN ARASTIRMACILAR ICIN IDEAL PLATFORM ORTAYA KOYUYORLAR. BUNUNLA BIRLIKTE BUYUK HPC/AI SISTEMLERININ ARTAN ENERJI TALEPLERI, ENERJI VERIMLILIGINI HER ZAMANKINDEN DAHA ONEMLI HALE GETIRDI. MUSTERILERE GUVENILIR DOGRUDAN SIVI SOGUTMA SISTEMLERI SUNMA KONUSUNDA 50 YILLIK DENEYIME SAHIP OLAN HPE SUPER BILGISAYARLARI, SOGUTMA ALTYAPISININ ENERJI TUKETIMINI BILGISAYAR ODASI HAVA ISLEYICISI TABANLI HAVA SOGUTMAYA KIYASLA %94`E KADAR AZALTAN SEKIZ SOGUTMA UNSURUNA SAHIP[I]. HPE CRAY SUPERCOMPUTING EX COZUMLERINDE YERLESIK OLARAK BULUNAN EK OPTIMIZASYONLAR ARASINDA YER ALAN DRAGONFLY TOPOLOJISI ILE INSA EDILEN SIVI SOGUTMALI HPE SLINGSHOT ARA BAGLANTISI, SUPER BILGISAYARLARIN IS YUKLERINI DAHA HIZLI TAMAMLAMASINI VE GENEL ENERJI GEREKSINIMLERINI EN AZA INDIRMESINI SAGLIYOR. AYRICA HPE HPC YAZILIM COZUMLERI, MUSTERILERIN GUC KULLANIMINI IZLEMELERINE VE DUZENLEMELERINE OLANAK TANIYARAK ENERJI TUKETIMINI AZALTIYOR. HPE`NIN SIVI SOGUTMADAKI UZMANLIGI VE SEKTORUN ILK %100 FANSIZ DOGRUDAN SIVI SOGUTMA SISTEMI MIMARISI ILE BIRLIKTE BU COZUMLER, DUNYANIN EN ENERJI VERIMLI SUPER BILGISAYARLARININ NEDEN HPE TARAFINDAN URETILDIGINI GOSTERIYOR. GREEN500 LISTESINDEKI EN YUKSEK ENERJI VERIMLILIGINE SAHIP ILK 15 SUPER BILGISAYARIN SEKIZI HPE TARAFINDAN URETILDI: NO. 3 - GENCI-CINES ICIN INSA EDILEN ADASTRA 2 NO. 4 - BRISTOL UNIVERSITESI ICIN INSA EDILEN ISAMBARD-AI FAZ 1 NO. 7 - POLONYA`DAKI HELIOS, KRAKOW AGH UNIVERSITESI`NDEKI AKADEMIK BILGISAYAR MERKEZI CYFRONET ICIN INSA EDILDI NO. 10 - RZADAMS LLNL ICIN INSA EDILDI NO. 11 - ORNL`DE FRONTIER TDS NO. 12 - TUOLUMNE LLNL ICIN INSA EDILDI NO. 13 - EL DORADO SANDIA ULUSAL LABORATUVARLARI ICIN INSA EDILDI NO. 14 - CSCS`DE ALPLER HPE, BILIM INSANLARININ TOPLUMA FAYDA SAGLAYACAK KESIFLER YAPMASINA YARDIMCI OLAN, MODELLEME VE SIMULASYON YETENEKLERINI GUCLENDIREN SUPER BILGISAYARLAR URETMEKTEN GURUR DUYUYOR. BU GUCLU SUPER BILGISAYARLARDA CALISAN HPC VE AI IS YUKLERI, TARIM, FINANS, ILAC KESFI, SAGLIK HIZMETLERI, ENERJI, HAVA DURUMU VE IKLIM, SIBER GUVENLIK VE ULUSAL SAVUNMA ALANLARINDA BIR SONRAKI YENILIKCI ATILIMLARI HIZLANDIRACAK. HPE, KAMU VE OZEL SEKTORDEKI BIRCOK ORTAKLIGI ARACILIGIYLA SUPER BILGISAYARLARDA BIR SONRAKI ATILIM DALGASINA ONCULUK EDEREK ILERLEMEYE DEVAM EDIYOR. BU IS BIRLIKLERI, HPE MUSTERILERININ ARASTIRMACILARIN SIMULASYONLARINI DAHA ONCE HIC MUMKUN OLMAYAN COZUNURLUKLERE VE OLCEKLERE TASIMALARINI SAGLAYACAK YENI ZIRVELERE ULASMALARINA YARDIMCI OLUYOR. [I] YAYGINLASTIRILAN HPE SISTEMLERINE DAYALI MODELLEME; NISAN 2023`TE DERLENEN VERILERI TEMEL ALMAKTADIR. BU VERILER, BUTUNSEL BIR SOGUTMA YUKSELTMESININ PARCASI OLARAK VERI MERKEZI SOGUTMA ALTYAPISI VE BILGI ISLEM PERFORMANSINDAKI OPTIMIZASYONLARI DA YANSITMAKTADIR. 20.11.2024 18:15:27