Gözler BRICS zirvesinde

Küresel ölçekte toplam rezervlerin 2001 yılında ABD dolar cinsinden ağırlığı %73 seviyesindeyken bu oran 2023 yılında %58 seviyesine gerilemiş durumda.

BRICS zirvesi devam ediyor. Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika ülkeleri Johannesburg’da üyeliklerin genişletilmesi ve dolarsızlaştırma işlemlerinin hızlandırılması ana başlıklarında toplandı.

Reuters’ın raporuna göre 40’ın üzerinde ülke BRICS birliğine katılmaya dair ilgi gösterirken 20’nin üzerinde ülke halihazırda resmi olarak başvuruda bulunmuş durumda.

Bu hafta zirvede özellikle dikkatler yeni üye olmak isteyen Suudi Arabistan ve Arjantin’de olacak. Rusya ve Brezilya halihazırda bu iki aday ülkenin yeni üyelikleri konusunda istekli olduklarını ifade ettikleri biliniyor.

Suudi Arabistan gibi ana oyunculardan bir ülkenin BRICS’e katılıyor olması petrodollar varlığı açısından bazı önemli sonuçlar doğurabilir.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Batı dünyasının Rusya’ya uyguladığı yaptırımlarda ABD dolarını bir silah olarak kullandığı biliniyor ve bu tehdidi neredeyse tüm dünya ülkeleri artık algılamış durumda. Bu sebeple zirvenin önemli amaçlarından biri de üye ülkelerin kendi aralarında borç ve ticaret ilişkilerinde yerel para birimlerinin kullanılmasına dair bir zemin yaratabilmek.

Zirveye sanal bağlantı üzerinden katılan Putin üye ülkelerin bağları üzerinde dolarsızlaştırma yönündeki geri dönüşü olmayan hedef sürecin ivme kazandığını belirtti. Mart ayında Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) Ukrayna'daki savaş suçları iddiaları ile Putin hakkında tutuklama emri çıkarmıştı. Bu sebeple Putin Johannesburg’a fiziken katılamadı.

Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Asya ve BRICS elçisi olan Anil Sooklal artık dolar merkezli dünyanın sona erdiğini, artık küresel ölçekte çok kutuplu ticaret sisteminin kurulduğunu ve bunun bir gerçeklik olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtti.

Küresel ölçekte toplam rezervlerin 2001 yılında ABD dolar cinsinden ağırlığı %73 seviyesindeyken bu oran 2023 yılında %58 seviyesine gerilemiş durumda. Ve gidere” artan sayıda ülkelerin kendi para birimleri üzerinden ticaret anlaşmaları kurmak üzere hamleler gerçekleştirdikleri görülüyor.

Buna karşın bazı ekonomistler küresel ekonomideki dolarsızlaştırma hamlelerini bir fantezi olarak değerlendirirken doların küresel rezerv para olmaktan çıkacağını savunanların dünyanın işleyişine dair anlayışları olmadıklarının altını çiziyorlar.

Bir değerlendirme BRICS ülkelerinin birbirlerinin para birimlerinin ellerinde tutmanın hiçbir faydası olmadığı yönünde. Bu ülkelerin piyasalarının çok derin olmaması, kapalı sermaye yapılarının olması ve para birimlerinin uluslararası çapta özgürce hareket edememesi sebebiyle ABD doları hükmünün ortadan kaldırılmasının zor olduğu ileri sürülüyor.

Son dönemde Çin para biriminin ABD doları karşısında aşağı yönde hareketlendiği verisine bakacak olursak bu durum birçok ülke için geçerli olmaya devam ediyor.

Bunun yanı sıra dikkatler BRICS’in emtialar tarafından desteklenmesi planlanan potansiyel yeni bir BRICS para birimi fikri üzerinde.

Suudi Arabistan’ın yakın bir zamanda petrol fiyatlamasını ABD doları dışı bir para birimiyle yapmayacağı ortada.

Amerikan dolarına şimdilik gücünü veren ana unsurların başında Amerikan demokratik sistemi ve ABD piyasasının en açık ve likit sermaye piyasalarına hakim olması geliyor.

ABD’de kanun kurallarının işlemesi, sözleşmelere de gücünü veriyor.

Eğer benzer büyüklükte başka bir ekonomik sistem kurulursa ve bu bölgede benzer demokratik kurumların işleyişi sağlanabilirse, derin ve likit piyasalar yapılandırılabilirse bu durumda ABD dolarına karşı geçerli bir alternatif para birimi bulunabilir.

YASAL UYARI:

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmış olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

2023-08-23 15:11:51

Tüm Yazılar

'Eren Can UMUT' diğer yazıları için tıklayın.

Seçtiklerimiz