Analistler Rusya’nın petrol ve metallerden tahıllara kadar tüm emtia ihracatının Batı’nın yaptırımlarıyla ciddi bir şekilde kesintiye uğrayacağını ve bunun Rus ekonomisine büyük zarar vereceğini belirtiyorlar. Bu aynı zamanda küresel ölçekte fiyatlar ve enflasyonda yükselmeler yaşanacağı anlamına geliyor. 

 

Piyasalara bakıldığında değerli metaller bu jeostratejik krizden faydalanıyor. Ons altın 1909 $, ons gümüş 24.37$ seviyesinde işlem görüyor. Platin ons başına 1068 $ ons paladyum ise 2532 $ seviyesinde alıcı buluyor. Paladyum geçtiğimiz haftanın kazancı üzerine %3 daha eklemiş durumda.

 

İngiltere’de ons altın 1427 £ seviyesinde işlem görürken bu değer Avrupa’da 1709 € seviyesinde.

 

Brent ham petrol varil başına 100 $ seviyesinde işlem görüyor.

Rusya’nın Ukrayna’da askeri harekata devam etmesi sebebiyle yaptırımlarına devam eden ABD ve müttefikleri Cumartesi günü ek cezalandırmalarla bazı Rus bankaları uluslararası ödeme sistemi olan SWIFT sisteminden çıkarmak üzere işlemlere başladı.  

 

Büyük gaz ve petrol ödemelerine hizmet veren Gazprombank ve bazı Rus bankaları tam engelleme yaptırımlarından şimdilik kurtulmuş olsa da analistler diğer bankaların SWIFT’ten çıkarılmış olmaları sebebiyle tüm bankaların yeni sisteme geçmek için gereken sürenin petrol ve gaz ticaret akışlarında büyük seviyede dalgalanmalar yaratacağını öngörüyorlar.

 

Rus Merkez Bankası’nın uluslararası rezervlerine kısıtlamalar getirecek önlemler önümüzdeki günlerde uygulanacakken Batı enerji ürünleri için bazı muafiyetler üzerinde çalışılıyor.

 

SWIFT sisteminin bazı Rus bankalarına kapatılacak olması kısa vadede enerji aktarımlarında belirgin aksaklıklar oluşturacakken tüccarların, yatırımcıların ödeme araçları olarak Telex veya benzeri sistemlere yönelmeleri bekleniyor.

 

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) sistemi bilindiği üzere uluslararası ticaretin finansmanında kullanılan, yılda trilyonlarca doların transfer edildiği, sınırlar ötesi ödemelerde kullanılan güvenli haberleşme sistemi.

 

Rusya küresel petrol arzının %10’unu üretiyor ve ayrıca Avrupa’nın ihtiyaç duyduğu doğalgazın %40’ını sağlıyor. Dünyanın en büyük tahıl ve gübre ithalatçısı olan Rusya aynı zamanda en büyük paladyum ve nikel üreticisi, üçüncü en büyük çelik ve kömür ve beşinci en büyük odun ihracatçısıdır. 

 

Dünyanın en büyük 11’inci ekonomisi olan, küresel ölçekte tüm emtiaların 6’da bir tedarikçisi olan böylesine bir ülkenin ticaret sisteminden hariç tutulma teklifi çağımızda görülmemiş bir durum. Ve bu durum tüm dünya kritik enflasyon rakamları ve yüksek enerji fiyatlarıyla boğuşurken oluyor. Uygulanacak olan yaptırımlarda bir netlik sağlanana kadar Rusya’dan ihraç edilecek tüm ürünlerin akışında zorluklar yaşanacaktır.  Aynı zamanda Batı ülkelerinde genel yaptırımlar gereği bazı Rus ürünleri yaptırım listesinde olmasa bile kaçınmalar görülecektir. Bu durum Rusya’nın özellikle Çin ile ağırlıklı ticaretini ön plana çıkaracaktır.

 

Hem Çin hem de Rusya SWIFT sisteminin alternatifleri üzerine çalışmaktalar ve hatta bazı sistemleri halihazırda kullanmaktalar. Çin kendi geliştirmiş olduğu CIPS para transfer sistemini kullandırmaya teşvik ederken Rusya ise kendi bankacılık haberleşme sistemi olan SPFS sistemini bazen kullanıyor.

 

Rusya Batı’ya satamadığı petrolü Çin’e satmayı düşünüyor olsa da Pekin’in daha fazla petrol alabilmesi için kapasitesi sınırlı. 

 

Önümüzdeki hafta ve aylar piyasaları çok zorlu bir dönem bekliyor.